Hi lezer, hartelijk welkom nieuwe lezer, 👋

Even eerlijk: hou jij alle AI-ontwikkelingen nog bij? Ken jij het verschil tussen Sydney, Bard, Bing en Claude? Ik leg je in deze brief uit waarom je ze niet allemaal hoeft te kennen. En wat je vooral wel moet weten. Maar eerst deze teaser…

Om eerlijk te zijn: de vinger aan de AI-pols houden was ook voor mij pittig de afgelopen maand. Dat komt niet alleen door de snelheid waarmee alle ontwikkelingen elkaar maar blijven opvolgen, maar vooral omdat ik een weekje op vakantie was, daarna voor werk naar Jordanië ging, toen een avond organiseerde over de dood en AI en vervolgens ziek werd. 😡

Zoals schrijver Martin Bril ooit zei: ‘Je mist meer dan je meemaakt, maar dat geeft niet.’

Deze editie

Je krijgt in deze brief zeven highlights van de afgelopen maand. (En toch hou ik het relatief kort, I promise.) Het zijn creatieve toepassingen van AI en AI-toepassingen door creatieven, her en der voorzien van mijn commentaar.

1. Drie Zogeheten Trends

2. Een IKEA-video over creativiteit en technologie

3. Echte nepvingers als omgekeerd bewijs in de rechtbank

4. Het inzichtelijke BNO-dossier ‘artificiele intelligentie’

5. Spotify’s AI DJ

6. Good Tape - beste transcriptietool e-v-v-a-h

7. Real or fake text - een razendmoeilijk spel om te zien of jij ChatGPT-tekst spot.

Je hebt ‘m relatief snel uit, deze zaterdagochtend. ⏱️ Leestijd: 7 minuten!
Veel plezier.

Laurens.

Nieuwe donatielink in de aanbieding

Deze nieuwsbrief schrijft zichzelf niet (en wil dat ook niet). Oftewel: dit kost tijd en geld. #schoorsteenroken #bijdebakker. Ben jij al een tijdje geabonneerd en/of wil je de brief extra waarderen? Doe mij dan het equivalent van een blikje cola zero cadeau:

1. Drie Zogeheten Trends Paradigmaverschuivingen

Heel februari heb ik nog niks genieuwsbriefd over de Drie Zogeheten Grote Paradigmaverschuivingen.

• de zogeheten ‘AI Arms Race’ (uit: New York Times)

• het zogeheten einde van de zoekmachine (uit: The Economist)

• de zogeheten era van eindeloze media (uit: Generalist.com)

Gelukkig hebben anderen dat al prima opgepend zoals je ziet. Maar ik wacht liever nog even af en neem wat langer de tijd om te reflecteren op dit alles.

Toch even over die chatbots dan…

Je hoeft bovenstaande drie artikelen niet eens aan te klikken zolang je maar belooft de volgende wel te lezen…

Want als ik je één stuk mag aanraden over al die nieuwe chatbots en the-future-of-AI, dan is het dit artikel van The Verge wel.

In Introducing the AI Mirror Test, which very smart people keep failing leer je beter hoe je de huidige generatie taalassistenten moet zien. Je hebt misschien wel gehoord of gelezen over Sydney het evil alter ego dat zich verstopt heeft in de chatbot van Microsoft’s zoekmachine Bing en is gebaseerd op ChatGPT. Of over Bard, het overhaaste antwoord van Google op Bing’s chatbot, en misschien zelfs over Claude, een concurrent voor Bing’s Chat en Bard. Wat ze allemaal gemeen hebben? Dit is hoe James Vincent het zegt:

'AI-chatbots als Bing en ChatGPT betoveren gebruikers, maar het zijn gewoon autocomplete systemen die getraind zijn op onze eigen verhalen over superintelligente AI. Dat maakt ze software - niet zelfbewust.’

Ik heb overigens wel een kanttekening bij de titel van het artikel. Dat mensen zich niet direct in de AI-spiegel herkennen, heeft niet per se te maken met hun menselijke intelligentie of kennis over hoe AI werkt. Wat sterker meetelt is of degene die voor de spiegel staat Amerikaan is (of Westers althans), wit, hoogopgeleid en redelijk rijk.

Twee visualisaties die de manco’s van AI-systemen tonen

Het zijn geen verrassingen meer voor de vaste lezer van deze brief. Maar twee beelden deze week bevestigen visueel sterk de manco’s van de manier waarop, door wie, en waarmee (de data) veel AI-systemen worden getraind.

Het eerstvolgende beeld komt van een artikel van De Correspondent, getiteld Dit kaartje laat zien waarom we niet zo hard van stapel moeten lopen met kunstmatige intelligentie:

Een journalist van Slate schrijft in zijn artikel over bias in AI-beeldgeneratoren:

‘Tools like DALL-E 2 and Stable Diffusion struggle to create older couples of color, until you add the word ‘poor’. […] regardless of whether I was using Shutterstock, NightCafe, Images.AI, Stable Diffusion Playground, or DALL-E 2, and no matter the stylistic choices I made within the tools, every one of the 25 or so couples was white.’

Werk aan de winkel dus, voor de platforms, de modelbouwers, de trainers, de labelaars, de ethici en iedereen die zich bezighoudt met de ontwikkeling van AI-systemen. Maar make no mistake: zolang er ongelijkheid is of conflict in een maatschappij of wereld, zolang zullen onze AI-systemen daar een afspiegeling van zijn.

2. IKEA-video over creativiteit en technologie

Creativity in the Age of AI is een korte film, gemaakt voor SPACE10 - het innovatielab van IKEA. De video gaat terug in de geschiedenis om te begrijpen hoe de toepassing en aanpassing van technologische innovaties het dagelijks leven hebben verbeterd. De video onderzoekt ook de groeiende rol van AI in het creatieve proces en wat de geschiedenis van creatieve tools ons kan leren over de toekomst…

3. Echte nepvingers als omgekeerd bewijs in de rechtbank

Geintrigeerd door een post van de Nederlandse creative director Rodger Werkhoven (volgt deze pionier op LI, lezer!), stuitte ik op het werk van Nadja Buttendorf. Zij maakte deze ringvinger-ring al in 2016.

Fast forward naar 2023. Zoals veel mensen al zagen (en weten) is het zo dat AI-generatoren als DALL-E, MidJourney en StableDiffusion notoir slecht zijn in het genereren van handen. Teveel vingers, rare verhoudingen - er klopt vaak niets van.

‘AI liars dividend’

Wat bedacht nu een grappige twitteraar? Als criminelen deze ring dragen en ze worden vastgelegd op bewakingscamera’s tijdens een illegale daad, dan kunnen ze bij een eventuele aanhouding en rechtszaak aanspraak maken op de AI-variant van het zogeheten liar’s dividend:

“Maar edelachtbare, de persoon op de foto heeft zes vingers. Dan moet dat beeld synthetisch zijn, door AI gegenereerd.”

4. Het inzichtelijke BNO-dossier ‘artificiele intelligentie’

Steeds meer beeldmakers zoals illustratoren, fotografen en visual designers hebben de volgende vragen over generatieve AI:

• Mag mijn werk gebruikt worden als trainingsdata voor een AI-systeem?

• Worden AI-creaties beschermd door het auteursrecht?

• Maken AI-creaties waarin mijn naam in de prompt is genoemd (bijvoorbeeld: een afbeelding in de stijl van ‘artiest’), inbreuk op mijn auteursrecht?

De Beroepsvereniging Nederlandse Ontwerpers heeft een goed leesbaar en overzichtelijke dossier op haar website geplaatst die op al deze vragen ingaat:

Wil je live checken of en hoe je eigen werk of dat van een bekende maker is gebruikt in trainingsdata van Stable Diffusion, MidJourney of DALL-E-2, dan zijn dit je weapons of choice:

• haveibeentrained.com 

• spawning.ai 

• stableattribution.com

Glaze: een AI-cloaking device

Het nieuwste wapen tegen gebruik van visueel werk in AI-trainingssets is Glaze. Hiermee camoufleer je een deel van je digitale beeld waarmee je de AI-trainingsmodellen als het ware fopt. De ontwikkelaars van Glaze besluiten hun paper (dat ik gemakshalve niet door ChatGPT haalde voor een samenvatting maar speciaal voor jou, mijn lezer, doornam) met deze realiteitszin:

‘Een systeem als Glaze dat kunstenaars beschermt, wordt geconfronteerd met de inherente uitdaging om toekomstbestendig te zijn. Elke techniek die we gebruiken om kunstwerken vandaag de dag te verhullen, kan worden overwonnen door een toekomstige tegenmaatregel, waardoor eerder beschermde kunst kwetsbaar is. We hopen echter dat deze technieken op korte termijn enige bescherming bieden aan kunstenaars, terwijl de inspanningen op langere termijn (wettelijk, regelgevend) hun effect krijgen.’

5. Spotify’s nieuwe AI DJ

Iedere muziekliefhebber zijn eigen persoonlijke dj, die een menselijke stem heeft, jouw muzieksmaak kent en tracks ‘ouderwets’ afkondigt. Dat is wat Spotify heeft ontwikkeld door ten minste drie vormen van AI te combineren:

1. Natural language generation - voor de teksten van de DJ

2. Spraaksynthese - ze hebben de stem van de AI DJ ‘X’ genoemd, naar Xavier Jernigan, hoofd culturele partnerschappen en host bij Spotify. Hij leverde zijn eigen stem om er middels AI een synthetische kloon van te maken.

3. Aanbevelingen - hiermee zijn ze natuurlijk al ruimschoots bekend door o.a. Discover Weekly.

Sander Duivestein, schrijver van het boek Echt Nep (aanrader!), noemde de AI DJ van Spotify op Linkedin al een vorm van asociale media. Ben benieuwd of jij het straks ook zo ervaart als je deze feature gebruikt.

Vooralsnog alleen Engelstalig beschikbaar voor gebruikers in de VS en Canada.

6. Good Tape - AI-transcriptie

Nu we het toch over spraak hebben. Hier gaan journalisten he-le-maal los op: Good Tape. Ontwikkeld door Zetland, de Deense zus van De Correspondent is deze transcriptiedienst vooral ontwikkeld voor journalisten en interviewers die interviews moeten uittypen. De journalisten die het hebben gebruikt zijn lyrisch. Het werkt erg goed met Nederlande spraakopnamen.

En ja hoor, ook hier wordt weer gebruikgemaakt van technologie van OpenAI (van o.a. DALL-E en ChatGPT):

‘Good Tape is built on OpenAI's AI model called Whisper. We didn't invent artificial intelligence, but we saw a user case and built a product to make the technology accessible in a secure and easy way. (Hopefully stating the obvious, but just in case: your recordings will not be used to train AI models).’

7. Real or fake Text (ROFT.io)

Kun jij raden of dit recept, artikel of speech door een mens of AI is geschreven? Speel dit spel en stuur me je score maar eens op. Ik vond het in ieder geval razend moeilijk.

✅ Zo. Dat was' ‘m weer.

-

Deze nieuwsbrief schrijft zichzelf niet (en wil dat ook niet). Oftewel: dit kost tijd en geld. #schoorsteenroken #bijdebakker. Ben jij al een tijdje geabonneerd en/of wil je de brief extra waarderen? Doe mij dan het equivalent van een blikje cola zero cadeau: